Mohammad Mostefaei, de advocaat van Sakineh Ashtiani, de tot steniging veroordeelde vrouw, sprak gisteren tijdens een persconferentie in Den Haag over de mensenrechtensituatie in Iran. Mostefaei heeft zich de afgelopen jaren sterk gemaakt voor vrouwenrechten, maar moest zijn vaderland afgelopen juli ontvluchten in de vrees voor vervolging. Vanwege de internationale aandacht voor de zaak Ashtiani was Mostefaei een week eerder opgepakt en beschuldigd van samenwerking met buitenlandse invloeden om Iran in een kwaad daglicht te stellen. Na op borgtocht vrijgekomen te zijn verliet hij Iran en vestigde zich in Noorwegen. Nu toert hij door Europa om te vertellen over de wantoestanden in Iran.
De persconferentie werd georganiseerd door Hivos, dat al jaren met partners in Iran samenwerkt om de mensenrechten in het land te verbeteren. Nadat de huidige president Mahmoud Ahmadinejad in 2005 aan de macht kwam is het voor Hivos echter steeds moeilijker geworden om in Iran te opereren. Sinds 2007 staat Hivos op een zwarte lijst waardoor het onmogelijk is geworden om activiteiten in Iran te ontplooien.
De advocaat Mostefaei vertelde dat acties van de Iraanse veiligheidsdiensten activisten ertoe dwingen om het land te verlaten. Hij is echter niet bang dat Iran zal leeg lopen van bereidwillige mensen die zich voor de mensenrechten zullen strijden, omdat geen mens passief kan toezien wat medeburgers in Iran wordt aangedaan. Tegen straffen als amputaties en stenigingen moeten activisten zich overal ter wereld verzetten, zo stelde de advocaat. Vervolgens zette Mostefaei uiteen dat vrouwen binnen het Iraanse systeem minder zelfstandigheid hebben en daarom vaker slachtoffer worden van misdrijven.
Ondanks dat stenigingen niet in de grondwet staan, vertelde Mostefaei, laten rechters het wel uitvoeren. Dit kunnen zij doen omdat zij zich op de islamitische wetgeving kunnen beroepen. De aangeklaagde wordt beschermd in zoverre dat er vier mannelijke getuigen tegen hem of haar moeten zijn, of hij/zij moet viermaal schuld bekend hebben. Rechters zijn echter ook gemachtigd hun eigen oordeel te gebruiken om te beslissen of iemand schuldig is of niet. Dit noemde de advocaat “willekeurige executies”. Omdat mannen een tweede huwelijk mogen hebben, zijn zij minder kwetsbaar voor de beschuldiging van overspel. Desalniettemin zijn de afgelopen jaren meer mannen dan vrouwen gestenigd in Iran, zo legde Mostefaei uit. De advocaat zei dat in Iran een oorlog woedt en dat activisten hierbij op de frontlinie strijden. Hierbij vallen nu eenmaal gevangenen, gewonden en doden te betreuren.
